Kosta Kalea Hobetzen
Kosta kaleko eremua egokitzeko eta hobetzeko proiektua inguruko bizilagunek eta udalak ardatz honetan mugikortasunaren, segurtasunaren eta irisgarritasunaren arloan beharrezkoak diren jarduerak identifikatu eta diagnostikatzeko egindako hausnarketaren emaitza da. Horrela, proiektua alde guztiek partekatzen dituzten premisa batzuetatik sortu da: ibilgailu pribatua zentzuz erabiltzea eta trafikoa baretzea, oinezkoentzako ibilbideak hobetzea eta Kosta kalea eremuko bizikleta-zirkulazioa hobetzea.
Kosta kaleak eta Santa Engrazia kaleak osatzen duten eremua da Mendelu eta Amute-Kosta auzoak udalerriaren erdigunearekin lotzeko bide nagusia, eta, gaur egun, denboraren poderioz hondatuz joan diren hainbat zati ditu.
Proiektuaren helburuak
Kosta kaleko beharrak definitzeko, partaidetza- eta hausnarketa-metodologia partekatu bat jarraitu da udalaren eta herritarren artean. Horretarako, zenbait topaketa egin dira, herritarrek dituzten kezkak identifikatzeko, eta proiektuaren oinarri diren premisa nagusiak finkatu dira:
Kosta kaleko eremuan oinezkoen eta txirrindularien erabilera lehenesteko beharra antzeman da, espaloi eta beste espazio publiko batzuetan segurtasuna eta erosotasuna bermatzeko. Era berean, bizikleta-erabiltzaileek galtzada lehentasunez erabiltzeko aukera izango dute.
Garraio publikoa pertsonak hurbildu eta hiria osatzen duten auzoak lotzen ditu. Garraio publikoak erabiltzen dituen espazioetan egokitzapen- eta mantentze-lanak egin behar direla ikusi da, esaterako, kalteak antzeman diren autobus-geltokietako badietan.
Aurreikusitako hobekuntzak eta esku-hartzeak
Antzemandako beharretan oinarrituta, zenbait esku-hartze definitu dira, hala nola inguruko espaloiak hobetzea (drainatze-sistema barne), bizikleten eta patineteen zirkulazioa aldatzea eta argiak ordezkatzea. Lanak martxoaren 7an hasiko dira eta esku-hartzeak 2022ko urriaren 15era arte luzatuko dira.
Oinezkoa, txirrindularia, hiri-garraioa, garraio pribatua. Zirkuluaren koadratura.
Kosta eta Santa Engrazia Kaleak dituzten neurriak etxebizitzen eta Arkoll auzoaren arteko distantziaren ondorioz oso baldintzatuta daude, eta honek espaloia handitzeko, bidegorri bereiziak sortzeko eta, gainera, bi zirkulazio-norabide mantentzeko edozein ahalegin zaildu egiten du. Ezaugarri hauek mantentzeko eta inguruan oinezkoen eta bizikleten erabilera lehenesteko, Kosta Kalea Hobetzen eremuak hiri-mugikortasunerako konponbide berritzaile eta aitzindaria hartuko du, mugikortasun-eredu desberdinak modu harmoniatsu eta seguruan elkarrekin bizi daitezen.
Sistema honek planteatutako erronkak betetzeko aukera ematen digu, espaloia zati askotan zabalduz, txirrindularien babeserako bandak ezarriz eta zirkulazioaren noranzko bikoitzari eutsiz. Konponbide honekin erreietako bat kenduko da eta mantentzen dena bi norabidekoa izango da, erabiltzaileen arteko lehentasun-sistema batean oinarrituta. Oinezkoen pasabideak ere aldatu egingo dira, Berlingo pasabide edo plataforma pasabide gisa ezagutzen denera egokitzeko.
Sistema honen arabera, kaleko lehentasuna oinezkoena da, espaloitik zirkulatuz eta oinezkoen pasabideetatik zeharkatuz. Horrela, bizikletek eta ibilgailuek pasatzen utzi beharko diete. Gainera, bi ibilgailu gurutzatzen direnean, eskuineko txirrindularien babeserako bandarantz joan beharko dira elkarri pasatzen utziz, gero errepidera itzultzeko. Ibilgailu motordunek bizikleta igaro arte itxaron beharko dute txirrindularien babeserako bandan sartzeko eta kontrako noranzkoan datorren ibilgailu motordunarekin gurutzatzeko.
Kosta Kalea, Santa Engrazia Kalea eta Minasoroeta Kalearen arteko lotura
Oinezkoek, txirrindulariek eta ibilgailuek elkarrekin harmonian bizitzea errazten duen sistema berri hau Kosta Kaleak eta Santa Engrazia Kaleak osatzen duten ardatz osoan zehar luzatzen da, bi kale horiek Arkoll Auzoko igoerarekin lotzen dituen bidegurutzean izan ezik. Korapilo honek egungo irlatxoa eta stop-a mantentzen ditu. Horrela, bidegurutze horretan beharrezkoa da trafikoko bi erreiak gaur egun bezala mantentzea.
Bidegurutzehau, espaloia zabaltzearekin batera, ezinezkoa egiten du bidegurutzean txirrindularien babeserako banda mantentzea.
Hemen, txirrindulariak galtzadan sartu beharko dira (30 km/h-ko abiadura-muga duen bizikleta-errei bat) tarte txiki batetik, bidegurutze horretatik igarotzeko eta Santa Engrazia kalean berriro martxan jartzen den txirrindularien babeserako bandarekin lotzeko.
Gauza bera gertatzen da Santa Engrazia kalea Minasoroeta kalearekin lotzen duen eremuan. Puntu honetan, bi erreiak mantendu behar dira Minasoroeta kaletik sartzeko edo bertatik irteteko.
Horrela, txirrindulariek bere babeserako bandatik irten egingo dira bizikleta-errei batean sartzeko (30 km/h-ko muga) oinezkoen pasabidera iritsi arte, eta bi norabideetan joan ahal izango dira (Txiplaorako noranzkoan edo Erribera-Behera Kaleko noranzkoan) bizikletentzako pasabidearen bitartez.
Espaloiak zabaltzea eta galtzada mantentzea
Oinezkoen segurtasuna eta erosotasuna bermatzeko, Kosta kaleko espaloiaren zati batzuk zabaltzeko erabakia hartu da. Horrela, lehentasuna ematen zaio ingurune hori oinezkoek erabiltzeari, eta oinea koen arrisku eta deserosotasun sentsazioa saihestu egiten da, gurpil-aulkian edo espaloia erabiltzen duen beste edozein modutan mugitzen diren pertsonentzat.
Horrez gain, egungo oinezkoentzako pasabideak aldatu egingo dira, eta Berlingo plataformako edo pasabideetako oinezkoentzako pasabideetan bihurtuko dira. Oinezkoen pasabide horiek bidea estutzen dute, eta, goragune txikiko plataformaren ondorioz, gidariek abiadura egokitu behar dute puntu hauetatik gurutzatzeko. Horren ondorioz, zirkulazioa murriztea eta trafikoa baretzea aurreikusten da, inguruko oinezkoen eta txirrindularien segurtasuna areagotuz.
Era berean, kalerako aurreikusitako aldaketekin, kaleko autobus-badiak berregokituko dira, denboraren poderioz agertutako kalte txikiak konpontzeko eta garraio publikoaren erabiltzaileei erosotasun eta segurtasun handiagoa eskaintzeko.
Kaleen argiztapena (LED argiak)
Hiri-inguruneak egokitzeko planari jarraituz, eta zenbait zatitan espaloia handituko dela kontuan hartuta, gaueko argiztapena berritzeko erabakia hartu da, kalearen baldintza berrietara egokitzeko eta ibilgailuentzako eta oinezkoentzako ikuspen- eta segurtasun-baldintza onenak eskaintzeko. Horrela, egungo argiteriaren ordez LED argiak jarriko dira, argitsuagoak eta energetikoki eraginkorragoak. Gainera, argi berri horrek Hondarribiko Emakume eta Gizonentzako Berdintasun Planak ezarritako argiztapen- eta segurtasun-gomendioei jarraitzen die.
Mugikortasunaren gaineko eraginak
Esku-hartze hauen helburua herritarren erabilera eta gozamenerako espazio publikoen egoera eta egokitzapena hobetzea bada ere, aldi baterako hainbat eragozpen eragingo dituzte obrek irauten duten bitartean.
Horrela, sakonera txikiagoko esku-hartzeek espaloi-tarte txikiak estutzea edo moztea eragin dezakete, eta sakonera handiagokoek (fresaketa eta zoladuraren berregokitzapena, esaterako), berriz, trafikoa unean-unean ixtea eta garaje eta finka partikularretara normaltasunez sartzea ostopatu dezakete. Era berean, zirkulazioa etenez gero, obrek dirauten bitartean ezin izango dira ibilgailuak garaje partikularretatik atera.
Esku-hartze hauek aldez aurretik jakinaraziko zaizkie ukitutako finken jabeei eta bizilagunei, eragozpenak minimizatzeko eta ordutegiak eta ibilbide alternatiboak egokitzeko behar besteko tartearekin informatzeko.